Pop-art, czyli jak puszka coca-coli stała się dziełem sztuki?
Witajcie kochani.
Strasznie zafascynowała nas ostatnio sztuka pop-artu. Musiałyśmy więc napisać o niej lekcje. Chodzi ona za nami już od dłuższego czasu, a pisanie o niej to była istna przyjemność dla nas :)
Strasznie zafascynowała nas ostatnio sztuka pop-artu. Musiałyśmy więc napisać o niej lekcje. Chodzi ona za nami już od dłuższego czasu, a pisanie o niej to była istna przyjemność dla nas :)
Kierunek ten został ukształtowany przez konsumpcyjny styl życia w Ameryce Północnej. Artyści tworzący w tym kierunku wzorowali się na dziełach surrealistycznych, które kreowały obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Powstawały więc nietypowe zestawienia, obrazy komiksowe oraz dzieła z naturalnie odwzorowanymi obiektami. Artysta za cel obrał sobie przedstawienie rzeczywistości dużych miast oraz wpływu kultury masowej.
Na początku pop-art widoczny był przede wszystkim w malarstwie. Z czasem zaś nurt ten dawał o sobie znać w tworzeniu niezwykłych aranżacji i instalacji.
Większość z nas przypuszcza, że powstał on w Stanach Zjednoczonych, co jest bardzo mylące. Po raz pierwszy terminu pop-art użył brytyjski krytyk sztuki Lawrence'a Alloway około 1954 roku, który wraz z takimi artystami jak Richard Hamilton i Eduardo Palozzi należeli do Niezależnej Grupy Dyskusyjnej zorganizowanej przy Instytucie Sztuki Współczesnej w Londynie. W 1956 roku zorganizowali oni wystawę w Whitechapel Art Gallery w Londynie zatytułowaną This Is Tomorrow. Wystawa ta jest uważana za początek nowego kierunku w sztuce angielskiej. Wyłoniła ona bowiem zasadnicze tematy pop-artu: reklamę i gwiazdy środków masowego przekazu. Prezentowana na niej sytuacja przestrzenna uwidocznia jeszcze jedną intencję artystów - potrzebę angażowania wszystkich zmysłów widza poprzez mieszanie dyscyplin oraz środków wyrazu. Wystawiony na niej kolaż R. Hamiltona "Co sprawia, że dzisiejsze domy są tak różne, tak atrakcyjne?" uważany jest za pierwsze znaczące dzieło pop artu. Został on uznany za wyraz kondensacji ikonografii i postaw estetycznych tego kierunku - charakteryzuje go bowiem typowe dla pop-artu zainteresowanie techniką (magnetofon, odkurzacz) oraz reklamą, odwołania do seksu, upodobanie do stereotypów, widowiskowości i komiksów. Richard Hamilton mówi o pop arcie: "... to sztuka popularna, efemeryczna, konsumpcyjna, tania, produkowana seryjnie, młoda, duchowa, seksowna, urzekająca i popłatna."
 |
| R. Hamilton, Just what is it that makes today's homes so different, so appealing? |
Najbardziej znaczącą postacią pop-artu był Andy Warhol, który w 1960 roku zaczął malować butelki Coca-Coli. W swej twórczości wykorzystywał on obrazy ze środków masowego przekazu - prasy, reklamy i telewizji. Jego najlepszymi pracami są portrety gwiazd filmowych w tym portrety Marilyn Monroe. Jednak, na równi z portretami sławnych osób, Warhol czynił tematami swojej sztuki sprzęty oraz produkty codziennego użytku, np. puszek z zupą, butelki z coca-colą, czy też opakowania zmywaków, które następnie powielał w masowych ilościach.
Warhol wpłynął na zmianę dotychczasowego sposobu postrzegania sztuki, zacierając granicę między sztuką, a sztuką masową.
 |
| Andy Warhol |
 |
| Andy Warhol, Exhibition |
 |
| Andy Warhol, Puszki z zupą Campbella |
Kolejnym popularnym artystą tworzącym w stylu pop-art jest Roy Lichtenstein, który wprowadził do swego malarstwa komiksy będące jego znakiem rozpoznawczym. Lichtenstein odmalowuje świat przedmiotów i wizerunków funkcjonujących w tak zwanej świadomości masowej, a więc tych, które przedostają się do niej głównie dzięki masmediom.
Polski wątek pop-artu zaczyna się w aptece. Sprawcą całego zamieszania był Mateusz Grabowski, który był z zawodu farmaceutą. Grabowski wyemigrował z Polski do Londynu i za pożyczone pieniądze kupił aptekę, a kilka lat później w 1962 roku na jej zapleczu otworzył galerię. Nazwał ją Grabowski Gallery. Prezentował i promował w niej przede wszystkim sztukę brytyjskich twórców młodego pokolenia często związanych z pop-artem i op-artem. Na jego wernisaże przychodził cały Londyn, w tym przede wszystkim artyści.
 |
| Galeria Mateusza Grabowskiego Grabowski Gallery |
W Galerii Grabowskiego swoją twórczość pokazywało wielu artystów, również Ci związani z pop-artem: David Hockney, Allen Jones oraz Derek Boshier.
 |
| Allen Jones, Exhibition at the Royal Academy |
 |
| Derek Boshier, Najprzystojniejszy bohater kosmosu i Mr. Shepard |
Artyści uprawiający sztukę op-artu przypominali badaczy egzotycznych kultur, którzy z tysięcy znalezisk i informacji układali w mozaikę portret społeczeństwa. Uważali oni, że złudzenia przedstawiane przez reklamę, telewizyjną rozrywkę, informacje oraz obyczajowość towarzyszącą konsumpcyjnemu stylowi życia są w stanie najbardziej pokazać prawdziwe oblicze społeczeństwa.
Zarówno brytyjscy jak i amerykańscy artyści w swej twórczości podejmowali te same tematy. Jenak Brytyjczycy bardzo krytycznie podchodzili do amerykanizacji życia w przeciwieństwie do ich amerykańskich kolegów.
Polska wersja pop-artu po raz pierwszy pojawiła się na scenie międzynarodowej w latach 70, kiedy to w czasopiśmie "flash art" pojawiły się m.in. fotografie Natalii Lach - Lachowicz z cyklu pt. "Sztuka konsumpcyjna". Lachowicz pokazuje modelkę podczas wykonywania różnych gestów i czynności, związanych z konsumpcją. Samo zdjęcie nie jest celem pracy, jest ono jedynie narzędziem oraz metodą zapisu. Warto również dodać, że artystka często fotografowała samą siebie.
 |
| Okładka czasopisma flash art |
 |
| Zdjęcie Natalii LL |
Pop art nie przyjął się w Polsce tak jak w Stanach Zjednoczonych czy Zachodniej Europie, gdyż nie istniały wówczas odpowiednie warunki polityczne, ekonomiczne i kulturowe. Kierunek ten zwrócił jednak uwagę polskich artystów ponownie na sztukę figuratywną - nowy sposób wykorzystywania przedmiotów pospolitych.
Styl pop-artu zaadoptowali Benon Liberski oraz Jerzy Krawczyk dając fotograficznie przedstawionym przedmiotom główną rolę w swoich dziełach. Ważną rolę w dobie polskiego pop-art odegrali twórcy polskiego plakatu, tacy jak Roman Cieślewicz oraz Jan Młodożeniec.
Za polską odmianę pop-artu uważa się sztukę Jana Dobkowskiego oraz Jerzego "Jurry" Zielińskiego tworzących jako grupa Neo Neo Neo w latach 70.
Za polską odmianę pop-artu uważa się sztukę Jana Dobkowskiego oraz Jerzego "Jurry" Zielińskiego tworzących jako grupa Neo Neo Neo w latach 70.
 |
| Benon Liberski, Western |
 |
| Roman Cieślewicz, Fabryka obrazów PODSUMOWUJĄC.... Pop-art to proste kompozycje, nasycone barwą i kontrastami. Prace są duże i krzykliwe, mają za zadanie zwrócić uwagę widza i przyciągnąć jego wzrok przejmując środki typowe dla świata rozrywki, naśladując kadrowanie, konwencje rysunku i ograniczoną gamę kolorów. Charakterystycznym dla tego kierunku zabiegiem jest kilkukrotne powielenie obiektu w ramach jednej pracy, służące zwiększeniu efektu. Przedstawiane na obrazach historie odwołują się do istotnego dla kultury popularnej wydarzania lub przedmiotu. Częstymi tematami są wyroby masowe, znane postacie i gwiazdy, jedzenie czy przedmioty codziennego użytku. Pop-art doskonale opisuje poniższy film, na który Was serdecznie zapraszamy:) |
Pora na zadanie:)
Wcielcie się w postać Andy'ego Warhola i tak jak on zaprojektujcie puszkę coca-coli, albo czadowe trampki w stylu pop-art. Żeby ułatwić Wam zadanie wstawiamy gotowe szablony do druku.
Pozwodzenia :)
Tych, którzy mieliby ochotę wykonać portret w stylu pop-art zapraszamy na kurs ;)
Oczywiście nie zapomnijcie się pochwalić efektami swojej pracy :)
Pozdrawiamy serdecznie
