Węgiel czarny jak noc

Witajcie kochani.
Jak minęły Wam Święta? Mamy nadzieję, że pomimo tak wielu obostrzeń i zakazów udało Wam się odnaleźć w tej nowej, aczkolwiek trudnej dla wszystkich rzeczywistości.
Na dzisiaj przygotowałyśmy dla Was lekcję o węglu, która jest kontynuacją wpisu z zeszłego tygodnia :)

Węgiel był jednym z najstarszych surowców używanych przez artystów. Przez wieki rysowano nim na każdym podłożu –  na ścianach w jaskiniach, na płótnie, pergaminie, papierze, na drewnie. 

 Swoją popularność zawdzięcza między innymi temu, że nie ma problemów z jego pozyskiwaniem, produkuje się go bowiem z różnych gatunków drzew - brzóz, lip, czy nawet drzew owocowych. Nie odbija światła tak jak grafit. Jest wykorzystywany głównie do szkiców oraz portretów żywych modeli.

Pierwsze ślady użycia węgla w sztuce datowane są na ok. czterdzieści tysięcy lat p.n.e.,

Dla porównania, wynalezienie koła to połowa czwartego tysiąclecia p.n.e.! 

Początkowo rysowano węglem roztartym z tłuszczem lub wodą sylwetki zwierząt i ludzi, jednak rysunki te nie dotrwały do naszych czasów. 

W późniejszych epokach z węgla korzystali wszyscy wielcy artyści: Michał Anioł, Leonardo Da Vinci, Monet, Vincent Van Gogh, Olga Boznańska, Tamara Łempicka, czy Pablo Picasso. 

Landscape , Vincent van Gogh, 1883r.

April Coppini - 2020r.

Na poprzedniej lekcji mówiłyśmy o RYSUNKU i dużo uwagi poświęciłyśmy ołówkowi.

Zapewne pamiętacie więc, że ołówki grafitowe pojawiły się w XIX wieku i szybko stały się popularne. Nie wyparły one jednak całkowicie węgla drzewnego, który aktualnie jest wykorzystywany przez wielu rysowników.

Jaki węgiel wybrać? 

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Każdy artysta ma bowiem swój własny styl, a co za tym idzie – swoje upodobania. 

Użycie węgli o różnej twardości i różnym stopniu nasycenia barw pozwoli na stworzenie ciekawego, wielowymiarowego rysunku.  Na przykład, do szkicowania szczegółów warto wybrać węgiel w ołówku, do elementów niewymagających aż tak dokładnego odwzorowania – pałeczki, a do wykonania tła – węgiel w sztyfcie. 

Należy jednak pamiętać, że o jakości węgla świadczy intensywność jego barwy oraz to,
czy można z łatwością usunąć jego ślady.

Węgiel w ołówku

Węgiel w pałeczkach

Węgiel kolorowy

Jak rysować węglem? 

Węglem pracuje się bardzo podobnie, jak ołówkiem. Dłonią należy wykonywać szybkie, zamaszyste ruchy. Kreski najlepiej stawiać blisko siebie, a następnie pokryć je kreskami w przeciwnym kierunku.
Cieniowanie węglem jest intuicyjne i polega na tym, że im mocniej przyciska się go do kartki – tym intensywniejsza barwa powstaje, analogicznie – im mniejszy nacisk przykłada rysownik, tym jaśniejszy odcień uzyskuje. Jeśli kreski są stawiane starannie, rysunek wygląda na bardziej precyzyjny, natomiast kreski stawiane zamaszyście dają wrażenie mniej dokładnego, swobodnego szkicu. 

Jeśli artysta chce uzyskać delikatne, cienkie kreski – powinien użyć węgli twardych, miękkie natomiast pozwolą mu na wykonanie szerokich, intensywnych kresek, mniej „szarpanych”, przypominających wygładzone ślady pędzla. Ciekawy efekt daje także rozmazywanie węgla. Do rozcierania go służą na przykład tzw. "wiszery", czyli łopatki lub pałeczki z miękką, filcową końcówką. 

WISZERY  - rozcieracze

Używanie węgla ma jeszcze jeden plus - w razie pomyłek, można usunąć go przy pomocy papierowego ręcznika albo gumki chlebowej , która ma postać zbliżoną do plasteliny i wchłania węgiel.  (gumka dlatego nazwana jest chlebową, ponieważ przed jej powstaniem używano w tym charakterze zwykłego chleba). Oczywiście podczas rysowania węglem możemy użyć także gumki ołówkowej, która nie wyciera, a rozmazuje pociągnięte nią obszary rysunku.

Jeśli chodzi o podłoże, warto wybrać miękki, drobnoziarnisty papier. Do zabezpieczenia gotowych prac przed przypadkowym rozmazaniem używa się werniksu (specjalnego spreju), ale na początek wystarczy  mocny lakier do włosów.

Mamy jeszcze dla Was ciekawostkę :)

Wszyscy wiemy, że węgiel jest koloru czarnego. Ale węgiel rysunkowy w kredce występuje jeszcze w kolorze białym. Biały węgiel stosowany jest głównie do rysunków na ciemnych papierach lub do tworzenia rozbłysków na pracach wykonanych węglem czarnym.

Na koniec mamy dla Was film, obejrzenie którego pozwoli Wam utrwalić przekazane przez nas informacje.